Việt Nam đang tiến gần hơn tới việc hình thành thị trường giao dịch tài sản số hợp pháp, với kế hoạch thí điểm một số sàn giao dịch trong thời gian tới. Dù cơ quan quản lý chưa công bố con số chính thức, lãnh đạo Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA) cho biết có thể sẽ có khoảng 5 sàn được cấp phép thí điểm, qua đó mở ra giai đoạn thử nghiệm quan trọng cho ngành.

Tại một sự kiện về tài sản mã hóa, ông Phan Đức Trung, Chủ tịch VBA, tiết lộ danh sách một số tổ chức có khả năng tham gia thí điểm, bao gồm SSI (Công ty Chứng khoán SSI), TCBS (Chứng khoán Kỹ Thương) và đặc biệt là Ngân hàng MB.

Ngày 12/8, MB đã ký biên bản ghi nhớ với Dunamu – đơn vị vận hành Upbit, sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất Hàn Quốc. Theo thỏa thuận, Dunamu sẽ hỗ trợ MB xây dựng sàn giao dịch tiền mã hóa tại Việt Nam, đồng thời tham gia vào quá trình thiết lập cơ chế quản lý, hệ thống kỹ thuật và khung bảo vệ nhà đầu tư.

Theo VBA, các sàn thí điểm dự kiến sẽ cho phép giao dịch những đồng tiền mã hóa phổ biến nhất như Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH) cùng các stablecoin như USDT, USDC. Tổng cộng có khoảng 50 loại tài sản số được đưa lên giao dịch. Đáng chú ý, trong danh mục này sẽ có tài sản mã hóa gắn với tài sản thực (RWA), dùng để huy động vốn, nhưng phạm vi chỉ dành cho nhà đầu tư nước ngoài. Điều này phản ánh định hướng ban đầu của cơ quan quản lý: tập trung vào chức năng huy động vốn, thay vì mở rộng ngay sang thanh toán hay xây dựng cộng đồng.

Tại cuộc họp báo Chính phủ đầu tháng 8, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết Bộ đang hoàn thiện dự thảo Nghị định về thí điểm giao dịch tài sản số, dự kiến có thể ban hành ngay trong tháng. Bộ đã tham khảo nhiều kinh nghiệm quốc tế để xây dựng các tiêu chí và điều kiện cho đơn vị tham gia.

Theo ông Chi, các yêu cầu sẽ xoay quanh 4 nhóm chính: hạ tầng công nghệ, quy trình kỹ thuật, năng lực tài chính và chuyên môn nghiệp vụ. Sau khi công bố minh bạch, các tiêu chí này sẽ được dùng để lựa chọn các đơn vị đủ điều kiện, đảm bảo hoạt động thí điểm diễn ra trong phạm vi kiểm soát, có cạnh tranh nhưng vẫn thuận lợi cho công tác giám sát.

Một điểm nổi bật trong đề án là việc khuyến khích kinh tế tư nhân cung cấp dịch vụ giao dịch tài sản số, phù hợp với tinh thần Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân thành động lực quan trọng của nền kinh tế. Điều này mở cơ hội cho các doanh nghiệp sáng tạo, có năng lực công nghệ tham gia thị trường mới.

Để được cấp giấy phép, các đơn vị cần có vốn thực góp tối thiểu 10.000 tỷ đồng. Ngoài ra, cấu trúc cổ đông cũng được quy định chặt chẽ: 65% vốn phải thuộc về tổ chức, trong đó ít nhất 35% vốn đến từ 2 trong 5 nhóm gồm ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, công ty bảo hiểm hoặc doanh nghiệp công nghệ. Tỷ lệ sở hữu nước ngoài được giới hạn ở mức không quá 49%.

Với việc chuẩn bị khung pháp lý và sự tham gia của các tổ chức lớn, thị trường tài sản số tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn bản lề. Thí điểm nhiều sàn thay vì chỉ một sẽ giúp tạo môi trường cạnh tranh, nâng cao chất lượng dịch vụ và khả năng kết nối thanh khoản quốc tế.